HISTORIA BUDOWY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W SUŁKOWICACH

PRZY ULICY TYSIĄCLECIA 17

 

Już w starej kronice szkoły ludowej w Sułkowicach znajduje się notatka z 1900 roku, że ówczesny budynek szkolny, obecnie budynek z 1883 roku jest za ciasny. Wobec powyższego zaczęto czynić starania o nowy większy budynek szkolny. W 1914 roku zakupiono parcelę przez Gminną Radę Szkolną w Sułkowicach o powierzchni 1 ha
od Katarzyny Tyrawy, między parcelami Stanisława Kiebzaka, Władysława Tyrawy i Jana Bargła. W 1915 r. powódź zabrała część parceli, na skutek czego budowa szkoły została zaniechana.

Od roku 1915 do 1929 budowa szkoły nie została podjęta na skutek działań wojennych. Okres od 1920 do 1939 był okresem martwym jeżeli chodzi o budownictwo szkolnictwa w Polsce. Okres od 1939 r. do 1945 r. był okresem okupacji niemieckiej.

W okresie powojennym po odzyskaniu niepodległości przyrost naturalny ludności wzrastał stale, wobec czego obywatele Sułkowic wszczęli starania o budowę nowej szkoły.

W roku 1948 Komitet Budowy Szkoły, który po nieudanych próbach i staraniach uzyskania parceli i niemożności włączenia do planu państwowego, postanowił sprowadzić barak z Piechowic koło Cieplic, który mógłby zaspokoić tymczasowo potrzeby lokalowe szkoły. Po przyznaniu baraku okazało się, że nie nadaje się na pomieszczenie szkoły.
Dopiero w roku 1952 Komitet Rodzicielski przy Szkole Podstawowej w składzie:
Kurowski Jan, Socha Józef, Papierz Stanisław, Nędza Franciszek, Oliwa Stanisław, Piechta Franciszek, Ziembla Łucja, Latoń Szczepan, Czepiec Maria, Karwasz Emilia oraz Piechota Władysław i Moskal Rozalia, zaczął czynić starania o budowę nowej szkoły.

Uzyskał pierwsze fundusze na budowę nowej szkoły ze sprzedaży baraku za kwotę 10.000 tys. złotych.

W roku 1953 zakupiono parcelę o obszarze 1,5 ha ziemi od Komitetu Parafialnego
za administratora ks. Dziekana Jana Sidełki za kwotę 5.000 zł, którą uzyskano ze składek obywateli Sułkowic. Równocześnie rozpoczęto starania o uzyskanie dokumentacji i włączanie do Planu Inwestycyjnego Państwowego. W trakcie czynienia starań przez Komitet Rodzicielski, pomimo przychylnej decyzji Ministerstwa Oświaty z 14 marca 1953 r. władze wojewódzkie i powiatowe odniosły się obojętnie do inicjatywy Komitetu Rodzicielskiego.

W roku 1954 po roku zastoju w tej sprawie Prezydium nowego Komitetu Rodzicielskiego w składzie Ob: Karwasz Emilii, Kurowskiego Jana, Kowenickiej Janiny, Łapowej Józefy i Kierownika Szkoły Papierza Stanisława z powodu odmowy wykonania dokumentacji budowy szkoły, przez Wojewódzki Wydział Oświatowy w Krakowie, zlecił wykonanie tejże inż.  Fedakowi, a następnie inż. Architektowi Powiatowemu Bieleckiemu Hieronimowi. Pierwszy projekt był wykonany na budynek szkoły jedenastoizbowy, który ze względu na dużą kubaturę został odrzucony przez Władze Wojewódzkie. Wobec tego polecono wykonanie nowego projektu planu według zarządzenia Ministerstwa Oświaty na budynek szkolny siedmioizbowy. Projekt ten był trzykrotnie zmieniany na zarządzenie Komisji Inwestycyjnej w Krakowie. Według umowy, koszt wykonania całkowitej dokumentacji miał wynieść 35.000. zł. Komitet Rodzicielski wpłacił na konto powyższej kwoty 20.000 zł  z własnych funduszów, uzyskanych z zabaw itp.

 

Na zarządzenie władz powiatowych 12 stycznia 1955 r. wyłoniono z Komitetu Rodzicielskiego, Komitet Budowy Szkoły.

W skład Komitetu wybrano następujące osoby:

Oliwa Stanisław – Przewodniczący

Tyrpa Franciszek – zastępca przewodniczącego

Nędza Franciszek – drugi zastępca przewodniczącego

Kowenicka Janina – sekretarz

Gawęda Zofia – zastępca sekretarza

Łapa Józefa – księgowa

Biela Stanisław – skarbnik

Mateja Władysław – zastępca skarbnika

Koźlak Karol

Czarnecki Tadeusz

Studencki Zbigniew

 

Komisja Rewizyjna

Kurowska Stanisława – przewodnicząca

Moskal Władysław

Francuziak Franciszek

 

Komitet w powyższym składzie przejął od Komitetu Rodzicielskiego dalsze prowadzenie prac związanych z budową. Przystąpiono natychmiast do dokończenia dokumentacji, którą odebrano inż. Bieleckiemu a zlecono wykonanie inż. Litwinowi Edwardowi w Krakowie. Na skutek częstych zmian w projekcie planu, przez wszystkie instancje nadrzędne, skompletowanie dokumentacji trwało do wiosny 1958 r. Po dokonaniu różnych zmian przez czynnik kompetentne i fachowe, powrócono jednak po trzech latach
do pierwotnego projektu wysuniętego przez Komitet Rodzicielski, który najbardziej odpowiadał nowoczesnym wymaganiom szkoły. Przez co zyskano podpiwniczenie całości budynku, gdzie znalazła pomieszczenie kuchnia, jadalnia, szatnia, kotłownia, piwnice i składy opału. Zamiast siedmiu – dziesięć izb lekcyjnych oraz mieszkanie dla woźnego i kierownika szkoły. Jednak w trakcie budowy Komisja Ministerstwa wstrzymała zachodnią część budowy, tłumacząc względami oszczędnościowymi, w związku z trudną sytuacją finansową państwa.

Tu władze powiatowe w osobach przewodniczącego Ćwika Józefa, zastępcy przewodniczącego Kapki Karola, kierownika Wydziału Oświaty: Saletnika Jana zadecydowały o całkowitej budowie szkoły według planu wraz z dokonanymi poprawkami.

Do budowy przystąpiono w dniu 18 kwietnia 1957 roku. W chwili wmurowania kamienia węgielnego i zamurowania kroniki, w dniu 29 czerwca 1958 roku, stan budowy przedstawiał się następująco: wykonano część środkową  budynku i skrzydło wschodnie do wysokości stropu, a w skrzydle zachodnim ławy fundamentowe.

W realizacji całości budowy budynku szkolnego największe zasługi położyli niżej wymienieni: Oliwa Stanisław - pracownik Metalowej Spółdzielni Pracy „Kuźnia”, Kowenicka Janina - żona miejscowego lekarza dr. Kowenickiego Tadeusza, Mateja Władysław - pracownik Krakowskich Zakładów Przemysłu Zabawkarskiego w Sułkowicach, Papierz Stanisław - Kierownik Szkoły Podstawowej w Sułkowicach, Szybowski Stanisław - Zastępca Kierownika Szkoły, Łapa Józefa - pracownik Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Sułkowicach, Łukasik Stanisław - pracownik „Kuźni”, Czarnecki Tadeusz -  pracownik „Kuźni” (dyrektor), Studencki Zbigniew - Dyrektor „Kuźni”, Pułka Władysław - Dyrektor „Kuźni”, Zembyty Wiktor -  główny księgowy „Kuźni”, Ksiądz Jan Sidełko - Dziekan i Proboszcz Sułkowic, Piegza Franciszek -  szewc, Piegza Józef - elektromonter, Grabowski Jan - pracownik „Kuźni”, Gola Zygmunt - pracownik „Kuźni”, Kosek Antoni- rolnik, Ryś Józef - cieśla, Latoń Jan -  rolnik, Nędza Franciszek - nauczyciel zawodu Zasadniczej Szkoły Mechanizacji Rolnictwa, Moskal Rozalia - gospodyni domowa, Sroka Adam - ślusarz, Kurowska Stanisława - sekretarz Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej, Moskal Władysław - pracownik „Kuźni”, Moskal Stanisław - pracownik „Kuźni”, Gatlik Jan - rolnik, Francuziak Franciszek - pracownik „Kuźni”, Tyrpa Franciszek, Sroka Józef, Gaweł Stefania, Kuchta Maria, Łabędź Zofia, Łaski Maria, Gawęda Zofia, Skorup Franciszek, Lisowska Salomea, Czepiel Maria - nauczycielka szkoły podstawowej, Socha Józef - kierownik Krakowskich Zakładów Przemysłu Zabawkarskiego w Sułkowicach, Wawrzkiewicz  Rozalia, Galus Irena, Galus Julian, Galus Stefania, Kostowal Halina, Gaweł Józef Bednarczyk Stanisław, Jędrzejowski Wincenty, Lisowska Aniela, Bargieł Jan,  Biela Stanisław, Oliwa Władysław, Twardosz Jan, Ostafin Jan, Pułka Nemezy, Betlej Maria, Krzywoń Szczepan, Mateja Józef, Sroka Stanisław, Siedlecka Irena, Bochenek Władysław, Stręk Amalia, Rusek Bronisław, Bochenek Franciszek, Ziembla Łucja, Nędza Aniela.

 

Przy wyrobie cegły pracowali:

- Helena Włoch ( z domu Bochenek), rozpoczęła pracę w wieku 17 – lat

- Maria Ciembronowicz, rozpoczęła pracę w wieku 17 – lat

- Antonina Ptak ( z domu Frosztęga)

- Maria Szebesta ( z domu Chowaniec)

- Antonina Piechota ( z domu Stopa)

- Stefania Biela ( z domu Oliwa), pracowała rok

- Mieczysław Gasiński

- Jan Ziemba

- Henryk Twardosz

- + Stanisław Kaleta

Wyrób cegły trwał przez trzy lata i obejmował również rok budowy szkoły. Produkowano ok. 12 tysięcy cegły na raz,  w szopie postawionej na terenie budowy. Wyżej wymienione osoby pomagały również w mierzeniu gruntów, w budowie ogrodzenia wokół szkoły, w budowie drogi dojazdowej do szkoły, w sadzeniu drzew wokół szkoły.

Wśród budowniczych szkoły pracowali murarze z Chochołowa.

Oprócz wyżej wymienionych osób wszyscy pracownicy Metalowej Spółdzielni Pracy „Kuźnia” i Krakowskich Zakładów Przemysłu Zabawkarskiego dobrowolnie opodatkowali się na fundusz budowy szkoły w wysokości 0,5 % od zarobków miesięcznych.

Na budowę szkoły uzyskano  składki: z imprez i opodatkowania zakładów oraz z funduszu Odbudowy Stolicy - 97.000 zł. a także z Funduszu Budowy Szkół kwotę 500.000 złotych.
W roku 1958 z funduszów państwowych 1.400 tys. zł. Z funduszów własnych wybudowano szopy, cegielnię, doprowadzono linię elektryczną, dwie studnie, opłacono dokumentację. Zakupiono: wapno, piasek, kamień, słupki i bramki do ogrodzenia. Wybudowano drogę
od plebani aż na teren budowy szkoły.

Poświęcenia kamienia węgielnego dokonał ksiądz Dziekan Jan Sidełko przy udziale członków Komitetu i miejscowej ludności.

Wmurowania dokonał:  Przewodniczący Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Myślenicach Ćwik Józef, kierownik budowy Gomulak Jerzy, Dyrektor Przedsiębiorstwa Budownictwa Terenowego Kowalski Henryk, Zastępca Przewodniczącego Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Kapka Karol, Kierownik Wydziału Oświaty Saletnik Jan.

Informacje zebrała i opracowała Iwona Dzidek