Wymagania na poszczególne oceny

OCENA DOPUSZCZAJĄCA

OCENA DOSTATECZNA

OCENA DOBRA

OCENA BARDZO DOBRA

OCENA CELUJĄCA

1. Podstawy geografii

Uczeń:

·   wyjaśnia znaczenie terminu geografia

·   wskazuje na globusie i na mapie południk: 0° i 180° ,  półkulę wschodnią, półkulę zachodnią, równik oraz półkule: północną i południową

·   wyjaśnia znaczenie terminów: mapa, skala, siatka kartograficzna, legenda mapy , siatka geograficzna, długość geograficzna, szerokość geograficzna, wysokość względna, wysokość bezwzględna

·   wymienia cechy południków i równoleżników

·   wymienia elementy mapy

·   wymienia rodzaje skal

Uczeń:

·  przedstawia różnicę między geografią fizyczną a geografią społeczno-ekonomiczną

•  wymienia źródła informacji geograficznej

•  odczytuje wartości szerokości geograficznej zwrotników, kół podbiegunowych oraz biegunów

•  określa położenie geograficzne punktów i obszarów na mapie

•  wyjaśnia różnicę między siatką kartograficzną a siatką geograficzną

•  przedstawia skalę w postaci liczbowej, mianowanej, liniowej

•  wyjaśnia różnice między wysokością względna i bezwzględną

Uczeń:

·  odczytuje długość i szerokość geograficzną wybranych punktów na globusie i na mapie

·  przedstawia skalę w postaci mianowanej i podziałki liniowej

·  omawia podział map ze względu na treść, skalę i przeznaczenie

·  odczytuje z mapy wysokości bezwzględne i oblicza wysokości względne

Uczeń:

·  podaje przykłady praktycznego zastosowania geografii

•  wyjaśnia różnicę między elipsoidą a geoidą

•  oblicza na podstawie współrzędnych geograficznych rozciągłość równoleżnikową i południkową

•  analizuje treści map wykonanych w różnych skalach

•  posługuje się skalą mapy do obliczania odległości w terenie i na mapie

·  odszukuje obiekty na mapie na podstawie podanych współrzędnych geograficznych

Uczeń:

•  ocenia znaczenie umiejętności określania współrzędnych geograficznych w życiu człowieka

•  oblicza skalę mapy na podstawie odległości rzeczywistej między obiektami przedstawionymi na mapie

2. Środowisko przyrodnicze Polski na tle Europy

Uczeń:

· określa położenie fizycznogeograficzne i polityczne Polski

• podaje nazwy województw i ich stolic, wskazuje je na mapie

• wymienia główne czynniki kształtujące klimat Polski

• wskazuje na mapie główne rzeki Europy i Polski

• wymienia typy gleb w Polsce

• wymienia różne rodzaje lasów w Polsce

• wymienia przykłady surowców mineralnych Polski

• wymienia formy ochrony przyrody w Polsce

Uczeń:

· wskazuje na mapie przebieg granic Polski

· odczytuje szerokość i długość geograficzną wybranych punktów na mapie Polski i Europy

• podaje zróżnicowanie długości okresu wegetacyjnego w Polsce na podstawie mapy tematycznej

• opisuje wody Europy na podstawie mapy ogólnogeograficznej

· opisuje charakterystyczne typy gleb w Polsce

• dokonuje podziału surowców mineralnych

• wskazuje na mapie Polski parki narodowe

Uczeń:

· na podstawie podanych współrzędnych geograficznych wskazuje skrajne punkty Polski i Europy

· charakteryzuje czynniki kształtujące klimat w Polsce

· opisuje na podstawie mapy cechy oraz walory przyrodnicze Wisły i Odry, charakteryzuje systemy rzeczne obu tych rzek

• wskazuje rozmieszczenie gleb na mapie Polski

• omawia na podstawie mapy Polski przestrzenne zróżnicowanie lesistości w Polsce

· wskazuje na mapie rozmieszczenie surowców mineralnych w Polsce

• podaje przykłady rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych i pomników przyrody na obszarze wybranego regionu

Uczeń:

· oblicza rozciągłość południkową i rozciągłość równoleżnikową Europy i Polski

• wyjaśnia wpływ zmienności pogody w Polsce na rolnictwo, transport i turystykę

· porównuje systemy rzeczne Wisły i Odry z wybranymi systemami rzecznymi w Europie

· omawia znaczenie gospodarcze głównych surowców mineralnych Polski

· przyjmuje postawę współodpowiedzialności za stan środowiska przyrodniczego Polski

Uczeń:

· wyjaśnia konsekwencje rozciągłości południkowej i rozciągłości równoleżnikowej Polski i Europy

· wykazuje zależność między występowaniem ruchów górotwórczych w Europie a współczesnym

ukształtowaniem powierzchni Polski

· ocenia przydatność rolniczą gleb w Polsce

· podaje argumenty za koniecznością zachowania walorów dziedzictwa przyrodniczego

3. Społeczeństwo i gospodarka Polski na tle Europy

Uczeń:

· wymienia obszary o największej i najmniejszej gęstości zaludnienia w Polsce

· wymienia przyczyny i skutki bezrobocia w Polsce

· wymienia przykłady różnych różnych rodzajów usług w Polsce

· podaje przykłady osiągnięć Polaków w różnych dziedzinach życia społeczno-gospodarczego

Uczeń:

· wyjaśnia zróżnicowanie gęstości zaludnienia na obszarze Polski na podstawie map tematycznych

· wykazuje znaczenie poszczególnych sektorów gospodarki w rozwoju kraju

· wyjaśnia przyczyny zmian w strukturze przemysłu Polski

Uczeń:

· charakteryzuje struktury płci i wieku ludności Polski na podstawie piramidy płci i wieku

• porównuje zróżnicowanie narodowościowe, etniczne , wyznaniowe ludności Polski i wybranych krajów europejskich

• określa różnice w strukturze zatrudnienia ludności w Polsce i w wybranych państwach europejskich

• opisuje warunki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze rozwoju rolnictwa w Polsce

• ocenia znaczenie transportu i łączności dla jakości życia mieszkańców

• charakteryzuje na przykładach walory turystyczne Polski

Uczeń:

· porównuje zmiany w przyroście naturalnym i rzeczywistym ludności w Polsce i wybranych krajach Europy

· formułuje hipotezy dotyczące przyczyn i skutków migracji zagranicznych w Polsce

· porównuje wielkość bezrobocia w Polsce  i innych krajach europejskich

· analizuje poziom urbanizacji w Polsce i Europie, rozmieszczenie i wielkość miast

· przedstawia przestrzenne zróżnicowanie głównych upraw i chowu zwierząt  oraz ich znaczenie gospodarcze

· ocenia możliwość rozwoju gospodarki morskiej w Polsce

Uczeń:

· analizuje zmiany liczby ludności Polski i Europy po 1945 r. na podstawie danych statystycznych

· wyjaśnia zróżnicowanie narodowościowe , etniczne i wyznaniowe

· analizuje i określa przyczyny i skutki bezrobocia w Polsce

· identyfikuje przyczyny rozwoju największych polskich miast

4. Relacje między elementami środowiska geograficznego na przykładzie wybranych obszarów Polski

Uczeń:

• wymienia przyczyny powodzi w Polsce

· wymienia główne źródła energii w województwach pomorskim i łódzkim

· wymienia przyczyny migracji do stref podmiejskich

· wymienia przyczyny wyludniania się wsi oddalonych od dużych miast

· wymienia podstawowe cechy gospodarki centralnie sterowanej i gospodarki rynkowej

• wymienia główne atrakcje turystyczne wybrzeża Bałtyku i Małopolski

Uczeń:

· wyjaśnia wpływ migracji na strukturę wieku i zmiany w zaludnieniu na obszarach wiejskich

· wyjaśnia związki między przebiegiem autostrad i dróg ekspresowych a lokalizacją przedsiębiorstw przemysłowych, centrów logistycznych i handlowych

Uczeń:

• porównuje konsekwencje stosowania różnych metod ochrony przeciwpowodziowej

• wykazuje wpływ przemian politycznych i gospodarczych w Polsce  po 1989 r. na zmiany struktury zatrudnienia

· wskazuje na mapie położenie głównych atrakcji wybrzeża Bałtyku i Małopolski

•  

Uczeń:

• analizuje konsekwencje stosowania różnych metod ochrony przeciwpowodziowej

• analizuje warunki przyrodnicze  i pozaprzyrodnicze sprzyjające lub ograniczające produkcję energii ze źródeł nieodnawialnych i odnawialnych

· określa wpływ walorów przyrodniczych wybrzeża Bałtyku oraz dziedzictwa kulturowego Małopolski na rozwój turystyki na tych obszarach

Uczeń:

•  określa wpływ zabudowy obszarów zalewowych  i sztucznych zbiorników wodnych na występowanie i skutki powodzi

· identyfikuje na wybranych przykładach związki między rozwojem dużych miast a zmianami w użytkowaniu i zagospodarowaniu terenu, stylu zabudowy oraz strukturze demograficznej w strefach podmiejskich

· ukazuje na wybranych przykładach wpływ procesów migracyjnych na strukturę wieku i zmiany zaludnienia obszarów wiejskich

5. Własny region i mała ojczyzna

Uczeń:

· wskazuje położenie swojego regionu geograficznego na mapie Polski

• wymienia najważniejsze walory przyrodnicze regionu

· określa obszar utożsamiany z własną „małą ojczyzną”

· Uczeń:

· określa główne cechy środowiska przyrodniczego regionu na podstawie map tematycznych

· rozpoznaje w terenie główne obiekty charakterystyczne i decydujące o atrakcyjności „małej ojczyzny”

Uczeń:

• charakteryzuje środowisko przyrodnicze regionu

· przedstawia w dowolnej formie atrakcyjność „małej ojczyzny” jako miejsca zamieszkania

· wskazuje formy współpracy między własnym regionem a partnerskimi regionami zagranicznymi

Uczeń:

· rozpoznaje skały występujące we własnym regionie

• prezentuje główne cechy struktury demograficznej ludności i gospodarki regionu na podstawie danych statystycznych i map tematycznych

• wykazuje zależności między elementami środowiska geograficznego na podstawie obserwacji terenowych

· przedstawia w dowolnej formie  atrakcyjność „małej ojczyzny” jako miejsca działalności gospodarczej na podstawie informacji z różnych źródeł

Uczeń:

· przedstawia w dowolnej formie przyrodnicze i kulturowe walory regionu

· projektuje trasę wycieczki krajoznawczej po własnym regionie

· projektuje na podstawie własnych obserwacji terenowych działania służące zachowaniu walorów środowiska geograficznego oraz poprawie warunków życia społeczności lokalnej