Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy VI .
Wymagania edukacyjne z biologii
dla klasy VI szkoły podstawowej autorstwa Anny Zdziennickiej, Programie nauczania biologii – Puls życia oparte na
na rok szkolny 2022/2023
DZIAŁ I - Świat zwierząt
OCENA
WYMAGANIA
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
Uczeń:
wymienia wspólne cechy zwierząt
wyjaśnia, czym różnią się zwierzęta kręgowe od bezkręgowych
· wyjaśnia, czym jest tkanka
wymienia podstawowe rodzaje tkanek zwierzęcych
· wymienia rodzaje tkanki łącznej
OCENA DOSTATECZNA
Uczeń:
przedstawia poziomy organizacji ciała zwierząt
podaje przykłady zwierząt kręgowych i bezkręgowych
wymienia najważniejsze funkcje wskazanej tkanki zwierzęcej
opisuje budowę wskazanej tkanki
przy niewielkiej pomocy nauczyciela przeprowadza obserwację mikroskopową tkanek zwierzęcych i rysuje obrazy widziane pod mikroskopem
wskazuje rozmieszczenie omawianych tkanek w organizmie
opisuje składniki krwi
OCENA DOBRA
Uczeń:
definiuje pojęcia komórka, tkanka, narząd, układ narządów, organizm
na podstawie podręcznika przyporządkowuje podane zwierzę do odpowiedniej grupy systematycznej
określa miejsca występowania w organizmie omawianych tkanek
samodzielnie przeprowadza obserwację mikroskopową tkanek zwierzęcych
wskazuje zróżnicowanie w budowie tkanki łącznej
OCENA BARDZO DOBRA
Uczeń:
charakteryzuje bezkręgowce i kręgowce
charakteryzuje pokrycie ciała bezkręgowców i kręgowców
· charakteryzuje budowę poszczególnych tkanek zwierzęcych
rozpoznaje na ilustracji rodzaje tkanek zwierzęcych
omawia budowę i sposób funkcjonowania tkanki mięśniowej
omawia właściwości i funkcje tkanki kostnej, chrzęstnej i tłuszczowej
charakteryzuje rolę poszczególnych składników morfotycznych krwi
OCENA CELUJĄCA
wykonuje z dowolnego materiału model wybranej tkanki zwierzęcej
wykazuje związek istniejący między budową elementów krwi a pełnionymi przez nie funkcjami
wykonuje mapę mentalną dotyczącą związku między budową poszczególnych tkanek zwierzęcych a pełnionymi przez nie funkcjami
DZIAŁ II -. Od parzydełkowców do pierścienic
OCENA
WYMAGANIA
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
· wskazuje środowisko życia nicieni, pierścienic,
rozpoznaje na ilustracji nicienie i pierścienice wśród innych zwierząt
wymienia skorupiaki, owady i pajęczaki jako zwierzęta należące do stawonogów
wymienia główne części ciała skorupiaków, wskazuje ich środowiska występowania oraz rozpoznaje je wśród innych stawonogów
wylicza środowiska życia owadów
rozpoznaje owady wśród innych stawonogów
wymienia środowiska występowania pajęczaków oraz rozpoznaje je wśród innych stawonogów
wymienia miejsca występowania mięczaków
wskazuje na ilustracji elementy budowy ślimaka
OCENA DOSTATECZNA
wymienia cechy budowy parzydełkowców
wyjaśnia, na czym polega rola parzydełek
wskazuje na ilustracji elementy budowy tasiemca
wskazuje charakterystyczne cechy nicieni, pierścienic
omawia budowę zewnętrzną nicieni pierścienic
wymienia choroby wywołane przez nicienie
· wymienia miejsca bytowania stawonogów
rozróżnia wśród stawonogów skorupiaki, owady i pajęczaki
wskazuje charakterystyczne cechy budowy zewnętrznej pajęczaków
omawia sposób odżywiania się pajęczaków
omawia budowę zewnętrzną mięczaków
OCENA DOBRA
porównuje budowę oraz tryb życia polipa i meduzy
rozpoznaje wybrane gatunki parzydełkowców
omawia przystosowanie tasiemca do pasożytniczego trybu życia
charakteryzuje znaczenie płazińców
omawia rolę żywiciela pośredniego i ostatecznego w cyklu rozwojowym tasiemca
wskazuje drogi inwazji nicieni do organizmu
wyjaśnia, na czym polega „choroba brudnych rąk”
omawia środowisko i tryb życia nereidy oraz pijawki
wyjaśnia znaczenie szczecinek oraz siodełka u pierścienic
przedstawia kryteria podziału stawonogów na skorupiaki, owady i pajęczaki
opisuje funkcje odnóży stawonogów
wyjaśnia, czym jest oskórek
nazywa poszczególne części ciała u raka stawowego
na kilku przykładach omawia różnice w budowie owadów oraz ich przystosowania do życia w różnych środowiskach
na wybranych przykładach omawia znaczenie owadów dla człowieka
· omawia czynności życiowe pajęczaków i mięczaków
OCENA BARDZO DOBRA
charakteryzuje wskazane czynności życiowe parzydełkowców, płazińców
ocenia znaczenie parzydełkowców w przyrodzie i dla człowieka
omawia sposoby zapobiegania zarażeniu się tasiemcem
charakteryzuje objawy chorób wywołanych przez nicienie
omawia znaczenie profilaktyki
wskazuje przystosowania pijawki do pasożytniczego trybu życia
charakteryzuje wskazane czynności życiowe pierścienic
charakteryzuje wskazane czynności życiowe stawonogów
omawia cechy umożliwiające rozpoznanie skorupiaków, owadów i pajęczaków
wymienia cechy adaptacyjne wskazanej grupy stawonogów
wyjaśnia, czym jest oko złożone
wykazuje związek istniejący między budową odnóży owadów a środowiskiem ich życia
na wybranych przykładach omawia znaczenie owadów w przyrodzie i dla człowieka
charakteryzuje odnóża pajęczaków
wykazuje różnice w budowie ślimaków, małży i głowonogów
omawia znaczenie mięczaków w przyrodzie i dla człowieka
OCENA CELUJĄCA
wykonuje model parzydełkowca
przygotowuje prezentację multimedialną na temat chorób wywoływanych przez nicienie
zakłada hodowlę dżdżownic, wskazując, jak zwierzęta te przyczyniają się do poprawy struktury gleby
DZIAŁ III - Kręgowce zmiennocieplne
OCENA
WYMAGANIA
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
wskazuje wodę jako środowisko życia ryb
rozpoznaje ryby wśród innych zwierząt kręgowych
określa kształty ciała ryb w zależności od różnych miejsc ich występowania
wskazuje środowisko życia płazów i gadów
wymienia części ciała płazów i gadów
rozpoznaje na ilustracji jaszczurki, krokodyle, węże i żółwie
OCENA DOSTATECZNA
na podstawie ilustracji omawia budowę zewnętrzną ryb
nazywa i wskazuje położenie płetw
podaje przykłady zdobywania pokarmu przez ryby
wyjaśnia, czym jest ławica i plankton
na podstawie ilustracji omawia budowę zewnętrzną płaza
wymienia stadia rozwojowe żaby
wymienia główne zagrożenia dla płazów
wyjaśnia związek istniejący między występowaniem gadów a ich zmiennocieplnością
rozpoznaje gady wśród innych zwierząt
podaje przyczyny zmniejszania się populacji gadów
OCENA DOBRA
- omawia czynności życiowe ryb
przyporządkowuje wskazany organizm do ryb na podstawie znajomości ich cech charakterystycznych
charakteryzuje przystosowania płazów do życia w wodzie i na lądzie
omawia wybrane czynności życiowe płazów
rozpoznaje na ilustracji płazy ogoniaste, bezogonowe i beznogie
omawia główne zagrożenia dla płazów
opisuje przystosowania gadów do życia na lądzie
omawia tryb życia gadów
wskazuje sposoby ochrony gadów
OCENA BARDZO DOBRA
wyjaśnia, na czym polega zmiennocieplność ryb
omawia sposób rozmnażania ryb, wyjaśniając, czym jest tarło
omawia znaczenie ryb w przyrodzie i dla człowieka
omawia cykl rozwojowy żaby i wykazuje jego związek z życiem w wodzie i na lądzie
rozpoznaje przedstawicieli płazów wśród innych zwierząt, wskazując na ich charakterystyczne cechy
charakteryzuje płazy ogoniaste, bezogonowe i beznogie
wskazuje sposoby ochrony płazów
charakteryzuje rozmnażanie i rozwój gadów
analizuje przebieg wymiany gazowej u gadów
charakteryzuje gady występujące w Polsce
wyjaśnia przyczyny wymierania gadów i podaje sposoby zapobiegania zmniejszaniu się ich populacji
OCENA CELUJĄCA
wykonuje portfolio lub prezentację multimedialną na temat płazów lub gadów żyjących w Polsce
DZIAŁ V - Kręgowce stałocieplne
OCENA
WYMAGANIA
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
wymienia różnorodne siedliska występowania ptaków
na ilustracji wskazuje cechy budowy ptaków
podaje przykłady ptaków żyjących w różnych środowiskach
wskazuje środowiska występowania ssaków
na podstawie ilustracji omawia budowę zewnętrzną ssaków
wymienia przystosowania ssaków do zróżnicowanych środowisk ich bytowania
OCENA DOSTATECZNA
rozpoznaje rodzaje piór
wymienia elementy budowy jaja
wskazuje ptaki jako zwierzęta stałocieplne
rozpoznaje ptaki wśród innych zwierząt, wskazując ich charakterystyczne cechy
wymienia pozytywne znaczenie ptaków w przyrodzie
wykazuje zróżnicowanie siedlisk zajmowanych przez ssaki
określa ssaki jako zwierzęta stałocieplne
wymienia wytwory skóry ssaków
wykazuje zależność między budową morfologiczną ssaków a zajmowanym przez nie siedliskiem
wykazuje zależność między budową morfologiczną ssaków a zajmowanym przez nie siedliskiem
OCENA DOBRA
omawia przystosowania ptaków do lotu
omawia budowę piór
wyjaśnia proces rozmnażania i rozwój ptaków
omawia znaczenie ptaków w przyrodzie i dla człowieka
wskazuje zagrożenia dla ptaków
na ilustracji wskazuje cechy charakterystyczne i wspólne dla ssaków
wyjaśnia, że budowa skóry ssaków ma związek z utrzymywaniem przez nie stałocieplności
omawia proces rozmnażania i rozwój ssaków
wyjaśnia znaczenie ssaków dla przyrody
OCENA
BARDZO DOBRA
analizuje budowę piór ptaków w związku z pełnioną przez nie funkcją
wykazuje związek istniejący między wymianą gazową a umiejętnością latania ptaków
wyjaśnia proces rozmnażania i rozwoju ptaków
wykazuje związek istniejący między wielkością i kształtem dziobów ptaków a rodzajem spożywanego przez nie pokarmu
omawia sposoby ochrony ptaków
opisuje przystosowania ssaków do różnych środowisk życia
charakteryzuje opiekę nad potomstwem u ssaków
identyfikuje wytwory skóry ssaków
rozpoznaje zęby ssaków i wyjaśnia ich funkcje
omawia znaczenie ssaków dla człowieka
wymienia zagrożenia dla ssaków
OCENA CELUJĄCA
na ilustracji lub podczas obserwacji w terenie rozpoznaje gatunki ptaków zamieszkujących najbliższą okolicę