OCENA DOPUSZCZAJĄCA

OCENA DOSTATECZNA

OCENA DOBRA

OCENA BARDZO DOBRA

OCENA CELUJĄCA

Uczeń:

-opisuje właściwości substancji będących głównymi składnikami stosowanych na co dzień produktów, np. soli kuchennej, cukru, mąki, wody, węgla, glinu, miedzi, cynku, żelaza

-wymienia podstawowe zasady bezpiecznej pracy z odczynnikami chemicznymi

- samodzielnie sporządza mieszaniny

-posługuje się symbolami pierwiastków i stosuje je do zapisywania wzorów chemicznych: H, C, N, O, Na, Mg, Al, Si, P, S, Cl, K, Ca, Fe, Cu, Zn, Br, Ag, I, Ba,  Pb;

-określa położenie pierwiastka w układzie okresowym (numer grupy, numer okresu)

-wyjaśnia pojęcie jonu (kation i anion)

-odczytuje z różnych źródeł (np. układu okresowego pierwiastków, wykresu rozpuszczalności) informacje dotyczące tlenu, wymienia jego zastosowania

- wymienia czynniki środowiska, które powodują korozję; proponuje sposoby zabezpieczania produktów zawierających żelazo przed rdzewieniem;

-odczytuje z różnych źródeł (np. układu okresowego pierwiastków, wykresu rozpuszczalności) informacje dotyczące wodoru, wymienia jego zastosowania

-opisuje skład i właściwości powietrza

-wyszukuje, porządkuje i prezentuje informacje o źródłach, rodzajach i skutkach zanieczyszczeń powietrzaoraz o sposobach postępowania pozwalające chronić powietrze przed zanieczyszczeniami

- opisuje budowę cząsteczki wody

-stosuje pojęcie rozpuszczalność, roztwór nasycony i roztwór nienasycony

-odczytuje rozpuszczalność substancji z tabeli rozpuszczalności lub z wykresu rozpuszczalności;

-rozpoznaje wzory wodorotlenków

-wyjaśnia pojęcia: elektrolit i nieelektrolit

-wskazuje na zastosowania wskaźników, np. fenoloftaleiny, oranżu metylowego, uniwersalnego papierka wskaźnikowego

-określa odczyn roztworu

Uczeń:

-przeprowadza doświadczenia, w których bada wybrane właściwości substancji

-rozpoznaje znaki ostrzegawcze (piktogramy) stosowane przy oznakowaniu substancji niebezpiecznych

-opisuje cechy mieszanin jednorodnych i niejednorodnych

-klasyfikuje pierwiastki na metale i niemetale

-przeprowadza obliczenia z wykorzystaniem pojęć: masa, gęstość i objętość

-rozumie pojęcie pierwiastka chemicznego

-ustala liczbę protonów i neutronów w jądrze atomowymoraz liczbę elektronów w atomie na podstawie liczby atomowej, masowej

-rozumie pojęcie izotopu

-odczytuje z układu okresowego podstawowe informacje o pierwiastkach (symbol, nazwę, liczbę atomową, masę atomową, rodzaj pierwiastka – metal lub niemetal)

- wyjaśnia, czym różni się atom od cząsteczki

- ustala dla tlenków: nazwę na podstawie wzoru sumarycznego

- bada wybrane właściwości fizyczne i chemiczne tlenu

-wyszukuje, porządkuje, porównuje i prezentuje informacje o właściwościach  fizycznych oraz zastosowaniach wybranych tlenków (np. tlenku wapnia, tlenku glinu, tlenków żelaza, tlenków węgla, tlenku krzemu(IV), tlenków siarki)

-opisuje właściwości fizyczne i chemiczne tlenku węgla(IV) oraz funkcję tego gazu w przyrodzie

-projektuje i przeprowadza doświadczenie potwierdzające, że powietrze jest mieszaniną

- przewiduje zdolność do rozpuszczania się różnych substancji w wodzie

-podaje przykłady substancji, które nie rozpuszczają się w wodzie, oraz przykłady substancji, które rozpuszczają się w wodzie, tworząc roztwory właściwe

-podaje różnicę między roztworem nasyconym a nienasyconym

-zapisuje wzory sumaryczne wodorotlenków: NaOH, KOH, Ca(OH)₂, Al(OH)₃, Cu(OH)₂ 

-wyjaśnia różnicę miedzy wodorotlenkiem i zasadą

-rozróżnia doświadczalnie roztwory wodorotlenków za pomocą wskaźników

określa i uzasadnia odczyn roztworu (kwasowy, zasadowy, obojętny

Uczeń:

- opisuje stany skupienia materii

-tłumaczy, na czym polegają zjawiska dyfuzji, rozpuszczania, zmiany stanu skupienia;

- wymienia różnicę między mieszaniną jednorodną i niejednorodną, podaje przykłady

-odróżnia metale od niemetali na podstawie ich właściwości

-na podstawie położenia pierwiastka w układzie okresowym określa liczbę powłok elektronowych w atomie oraz liczbę elektronów zewnętrznej powłoki elektronowej dla pierwiastków grup 1 i 2 i 13–18

-opisuje różnice w budowie atomów izotopów, np. wodoru

-interpretuje zapisy, np. H₂, 2H, 2H₂

-opisuje funkcję elektronów zewnętrznej powłoki w łączeniu się atomów

-na przykładzie cząsteczek H₂, Cl₂, N₂, CO₂, H₂O, HCl, NH₃, CH₄ opisuje powstawanie wiązań chemicznych;

-określa ładunek jonów metali (np. Na, Mg, Al) oraz niemetali (np. O, Cl, S)

-określa na podstawie układu okresowego wartościowość (względem wodoru i maksymalną względem tlenu) dla pierwiastków grup: 1, 2, 13, 14, 15, 16 i 17

- ustala wzór sumaryczny na podstawie nazwy, wzór sumaryczny na podstawie wartościowości, wartościowość na podstawie wzoru sumarycznego

-projektuje i przeprowadza doświadczenie pozwalające otrzymać oraz wykryć tlenek węgla(IV) (np. w powietrzu wydychanym z płuc)

-opisuje właściwości fizyczne oraz zastosowania wybranych wodorków niemetali (amoniaku, chlorowodoru, siarkowodoru)

-podaje przykłady, które z wodą tworzą koloidy i zawiesiny

-wyszukuje, porządkuje, porównuje i prezentuje informacje na temat składu mineralnego wody z różnych ujęć ( woda wodociągowa, woda mineralna, woda morska, wody powierzchniowe)

-oblicza masę substancji, którą można rozpuścić w określonej ilości wody w podanej temperaturze;

- podaje nazwy poznanych wodorotlenków

-wyjaśnia, na czym polega dysocjacja elektrolityczna zasad

-posługuje się skalą pH; interpretuje wartość pH w ujęciu jakościowym (odczyn kwasowy, zasadowy, obojętny);

Uczeń:

- projektuje i przeprowadza doświadczenia, w których bada wybrane właściwości substancji

- dobiera metodę rozdzielania składników mieszanin (np. sączenie, destylacja, rozdzielanie cieczy w rozdzielaczu)

-opisuje różnice między mieszaniną a związkiem chemicznym lub pierwiastkiem

-wyszukuje informacje na temat zastosowań różnych izotopów

-stosuje pojęcie elektroujemności do określania rodzaju wiązań (kowalencyjne, jonowe) w podanych substancjach

-zapisuje wzory sumaryczne i strukturalne wybranych cząsteczek

-wskazuje jony w związkach o budowie jonowej (np. NaCl, MgO, NaOH)

-ustala wzór sumaryczny na podstawie wartościowości, wartościowość na podstawie wzoru sumarycznego

-projektuje i przeprowadza doświadczenie polegające na otrzymaniu tlenu

-pisze równania reakcji otrzymywania tlenu oraz równania reakcji tlenu z metalami i niemetalami

- wyszukuje, porządkuje, porównuje i prezentuje informacje oprzyczynach i skutkach spadku stężenia ozonu w stratosferze ziemskiej; opisuje działania które doprowadziły do rozwiązania problemu „dziury ozonowej”

-pisze równania reakcji otrzymywania tlenku węgla(IV) (np. reakcja spalania węgla w tlenie, rozkład węglanów, reakcja węglanu wapnia z kwasem solnym)

-pisze równania reakcji otrzymywania wodoru oraz równania reakcji wodoru z niemetalami;

-projektuje i przeprowadza doświadczenia dotyczące rozpuszczalności różnych substancji w wodzie

-wykonuje obliczenia z zastosowaniem pojęć: rozpuszczalność, stężenie procentowe, masa substancji, masa rozpuszczalnika, masa roztworu, gęstość roztworu (z wykorzystaniem tabeli rozpuszczalności lub wykresu rozpuszczalności)

-wyszukuje, porządkuje, porównuje i prezentuje informacje o właściwościachwodorotlenków i wynikające z nich zastosowań (np. NaOH, Ca(OH)₂ )

Uczeń:

- samodzielnie projektuje

i przewiduje wyniki doświadczeń na podstawie posiadanej wiedzy

-wskazuje te różnice między właściwościami fizycznymi składników mieszaniny, które umożliwiają jej rozdzielenie

-wyjaśnia związek między podobieństwem właściwości pierwiastków należących do tej samej grupy układu okresowego oraz stopniową zmianą właściwości pierwiastków leżących w tym samym okresie (metale – niemetale) a budową atomów

-wyszukuje, porządkuje porównuje i prezentuje informacje o właściwościach związków kowalencyjnych i jonowych (stan skupienia, rozpuszczalność w wodzie, temperatura topnienia i temperatura wrzenia, przewodnictwo ciepła i elektryczności)

-projektuje i przeprowadza doświadczenie polegające na otrzymaniu wodoru oraz bada wybrane jego właściwości fizyczne i chemiczne

-opisuje właściwości fizyczne gazów szlachetnych; wyszukuje, porządkuje, porównuje i prezentuje informacje o zastosowaniach gazów szlachetnych

-projektuje i przeprowadza doświadczenia wykazujące wpływ różnych czynników na szybkość rozpuszczania substancji stałych w wodzie

-projektuje i przeprowadza doświadczenia, w wyniku których można otrzymać wodorotlenek (rozpuszczalny i trudno rozpuszczalny w wodzie), zapisuje odpowiednie równania reakcji w formie cząsteczkowej;

-zapisuje równania dysocjacji elektrolitycznej zasad